Ime gladiole potiče od latinske reči gladius, što znači mač. Divlje vrste gladiola bile su poznate još u starom veku. Grčki lekar i botaničar Dioskorid je gladiole nazivao kukuruznim zastavama, pošto su obično rasle na poljama žitarica. Grčki filozof i botaničar Teofrast navodi da su se kao korov između žita nalazile gladiole čiji su se izraštaji jeli ispečeni sa brašnom. Rimski pisac Plinije Stariji navodi u svom delu Poznavanje prirode da se lukovice gladiole vade iz zemlje, suše i koriste za lečenje.

Gladiola simboliše snagu, pobedu i ponos. To značenje seže sve do starog Rima i povezuje se sa gladijatorima. Gladiole su smatrane kao znak sreće i zaštite gladijatora i zato su ih oni nosili oko vrata u borbi.

U srednjem veku gomolje gladiola nosili su robovi i bezemljaši kao amajliju koja ih je štitila od povreda i činila ih nepobedivim.

Postoji verovanje koje potiče od davnina da je cvet gladiole bio zaljubljeni par koji je nakon dugogodišnje patnje konačno pronašao svoju sreću i započeo novi život. Viktorijanski romantičari su verovali da su cvetovi gladiola sposobni da probiju nečije srce svojom lepotom izazivajući zaljubljenost.

Na Mediteranu je gladiola bogatstvo mnogih domova. Veruje se da pomaže u očuvanju pozitivne energije i u poboljšanju harmonije i mira u kući. U južnoj Africi gladiola je uglavnom simbol hrabrosti. Veruje se da pomaže ljudima koji se moraju suočiti sa različitim okolnostima u svom životu, kao što su promena svog životnog stila ili započinjanje novog života.

U duhovnim krugovima gladiolu zbog visokih spirala cvetova koji rastu odozdo prema gore nazivaju merdevinama do neba. U Kini se veruje da gladiola može pomoći ljudima koji su umrli da pronađu nebesa.

Gladiola je cvet rođenih u avgustu. To je takođe cvet 40. godišnjice venčanja, jer simboliše zaljubljenost i sećanje.