Nosioci i predstavnici nekog određenog "egzistencijalnog poretka" stoga nikad nisu ni bili neprijatelji orijentacije koja je transcendirala egzistenciju: oni su uvek težili samo za tim da drže u svojoj vlasti one ideje i htenja koji su transcendirali egzistenciju, tj. koji se nisu mogli ostvariti u nekom određenom životnom poretku, i da ih učine društveno neefikasnima na taj način što bi takve ideje prognali na neko mesto izvan društva i istorije.
Svaki istorijski period je bio prepun ideja koje su transcendirale egzistenciju, ali one nisu delovale kao utopije, nego kao ideologije koje su pripadale tom egzistencijalnom stupnju, sve dok su "organski" (tj. bez mogućnosti da deluju u smislu preokreta) bile ugrađene u sliku sveta kakav je pripadao tom istorijskom periodu. Dokle god je, na primer, feudalno i crkveno organizovanom srednjovekovnom poretku polazilo za rukom da obećanja o životu u raju prenose iz njegovog društvenog okvira na neko mesto koje transcendira istoriju na drugi svet, i da im na taj način oduzimaju revolucionarnu oštricu, dotle su ove ideje još pripadale tome poretku. Tek kad su određene ljudske grupe preuzele takve željne slike u svoje delanje i počele se truditi da ih ostvare, ove ideologije su se pretvarale u utopije.
Iz dela Ideologija i utopija
