Artnit

U toku zime između 69. i 70, dugo sam u više navrata posećivala Kleovu izložbu. Već sam u Parizu videla izložbe njegovih dela, pored ostalih onu održanu u februaru 1948; u Bazelu i u drugim muzejima, zastajala sam pred njegovim platnima. Već sam ga smatrala najvećim od svih modernih slikara. Nisam zbog toga bila manje zasenjena. Kod njega je slikarstvo pre svega boja: “Boja i ja smo jedno. Ja sam slikar!“ rekao je jednog dana poletno.

Pol Kle je voleo životinje, posebno mačke. Njegova ljubav prema mačkama započela je u mladosti, pošto su bile deo porodice dok je odrastao. Tokom života mačke su bile deo i njegove porodice i pojavljuju se u njegovim pismima, zapisima i na fotografijama, pa čak i kao teme radova. Svaka od njegovih mačaka je obeležila i umnogome inspirisala različite umetničke faze kroz koje je prolazio. Sa svojom omiljenom belom dugodlakom mačkom Bimbo živi i stvara u periodu Bauhausa, a njena “naslednica“ Bimbo II obeležava poslednje dane njegovog stvaralaštva i života.

Godine 1914. u Berlin je stigao nemački slikar, grafičar i arhitekta Georg Muhe. Uprkos nedostatku sistemskog umetničkog obrazovanja, umetnička škola u okviru grupe Šturm visoko je cenila njegov talenat i prihvatila ga u septembru 1916. godine kao nastavnika. Godine 1917. učestvovao je na izložbama galerije "Šturm", zajedno sa Polom Kleom i Aleksandrom Arhipenkom. U svojoj knjizi Kako su videli jedan drugoga nemački istoričar umetnosti Hans Marija Vingler navodi da Georg Muhe u svojim uspomenama, opisuje prvi susret s Polom Kleom veoma intenzivno:

U kratkom predavanju O modernoj umetnosti, održanom na otvaranju izložbe 1924. godine u Jeni, Pol Kle istražuje umetnički proces umesto ishod. On posebno osvetljava elemente kreativnog procesa koji se tokom rasta umetničkog dela odvijaju u podsvesti umetnika koga poredi sa drvetom. On piše:

Nemačko-švajcarski slikar Pol Kle je na kratkom predavanju o modernoj umetnosti na otvaranju izložbe u muzeju u Jeni u Nemačkoj 26. januara 1924. godine konstituisao estetsku osnovu moderne umetnosti. Predavanje O modernoj umetnosti nije objavljeno sve do 1945. godine i verovatno zbog toga nije imalo tako široki značaj kao Pedagoška beležnica iz 1925. godine, njegovo najpoznatije pisanje. Koristeći se simbolom drveta Pol Kle posebno objašnjava transformaciju ili deformaciju kroz koju prolazi vizuelna sika pre nego što postane značajan simbol.

Plavi jahač (Der Blaue Reiter) je umetnička grupa nemačkog ekspresionizma, koju su osnovali 1911. godine u Minhenu Vasilij Kandinski, Franc Mark, Alfred Kubin i Gabrijela Minter kao odgovor na odbijanje slike Strašni sud Kandinskog iz 1903. godine. Ime grupe je izabrano prema nazivu almanaha koji su pripremali Kandinski i Mark, a koji je izašao maja 1912. godine. Kandinski je opisao nastanak imena grupe: "Ime, Plavi jahač, smislili smo za stočićem u šumi Zinelsdorf. Obojica smo voleli plavo, Mark konje, ja konjanike. Ime se samo nametnulo." Na koricama ovog almanaha bio je rad Kandinskog - crtež Svetog Đorđa obojen plavom bojom.

Gledajući sliku Pola Klea Mrtva priroda iz 1927. godine posmatrač bi mogao da zaključi da je naslikana na mat kamenu. U stvari, Pol Kle je naslikao ovu sliku na debeloj ploči gipsa koja je pojačana sa žicom, a onda obložena u duboki drveni ram. Danas se ova slika nalazi u muzeju umetnosti Metropoliten u Njujorku.

Slika Uspavanka iz 1932. godine se smatra za remek-delo Pola Klea i predstavlja primer njegove majstorske veštine sa bojom. Na ovoj slici je kombinovao različite tehnike i kompozicione principe. Mali blokovi promenljivih boja plutaju kroz pozadinu, postavljeni na mestu sa debelim crnim okvirom, stvarajući ideju zgrade ili kuće. Slika se danas nalazi u Kunstmuseumu u Bernu.

Nemačko-švajcarski slikar Pol Kle slikao je apstraktne nadrealne figure koristeći jednostavan dizajn i oblike. Njegove slike su šarene i razigrane. Na slici Senecio, poznatoj i pod nazivom Glava čoveka, koja je završena 1922. godine, on pokušava da pokaže osećanja čoveka. Ova slika, koja se danas nalazi u Kunstmuseumu u Bazelu, može se posmatrati kao simbol pomeranja odnosa između umetnosti, iluzije i sveta drame.

U delima nemačko-švajcarskog slikara Pola Klea preovlađuju apstraktne forme, a značajno mesto imaju ljudske i životinjske figure. Njegova velika ljubav prema ribama zbog njihovog statusa, značajne brojnosti, kao i tajanstvenih, nevidljivih, i prolaznih života koje su uglavnom živele neprimećeno ispod površine okeana iskazana je kroz brojne varijacije na ovu temu. U njegovim delima ponekad riba predstavlja isključivo sebe, ali mnogo češće znači više. Poznata je njegova slika Zlatna ribica završena 1925. godine, koja se danas nalazi u muzeju Kunsthale u Hamburgu.